Big Mac Endeksi’ne Göre Türkiye, Dünyanın En Pahalı Ülkesi Oldu
Big Mac, küresel ekonomide satın alma gücünü ölçen en popüler göstergelerden biri olarak kabul ediliyor. Türkiye, döviz kurundaki dalgalanmalar ve enflasyon nedeniyle bu indekste zirveye yerleşti. Prof. Dr. Hakan Kara'nın çalışmaları, Türkiye'nin artık "ucuz" bir ülke olmaktan çıktığını ve yemek fiyatlarında dünya ortalamasının üzerinde olduğunu gösteriyor. Türkiye'de Big Mac fiyatları, dünya genelinde en yüksek seviyelere ulaştı.
Döviz Kurunun ve Enflasyonun Etkileri
Son yıllarda Türkiye'de döviz kurundaki dalgalanmalar ve enflasyonist baskılar, Big Mac Endeksi'nde belirgin bir yükselişe sebep oldu. The Economist verilerine göre, 2002-2018 yılları arasında dünya ortalamasına yakın seyreden Big Mac fiyatları, 2018'den itibaren hızla artış gösterdi. 2023 yılı sonunda kıyaslandığında, Türkiye'deki Big Mac fiyatları dünya ortalamasını oldukça aşmış durumda. Özellikle 2024 ve 2025’e girişteki keskin artışlar, bu ekonomik baskının satın alma gücü üzerinde ciddi etkileri olduğunu gözler önüne seriyor. Hakan Kara’nın paylaştığı grafikler, bu eğilimlerin bir ülkedeki para birimi değeri üzerindeki etkilerini net bir şekilde yansıtıyor.
📊 Türkiye'de Alım Gücü ve Ekonomik Zorluklar
Türkiye'deki ekonomik zorluklar, alım gücünde ciddi düşüşlere neden oluyor. The Economist'in Ocak 2025 itibarıyla yayımladığı Big Mac Endeksi verilerine göre, Türkiye'deki Big Mac fiyatları yurt dışındaki birçok ülkeyi geride bırakıyor. Prof. Dr. Hakan Kara'nın belirttiği gibi, Türkiye’deki en ucuz Big Mac fiyatı 205 TL olarak belirlendi ve turistik alanlar gibi daha pahalı bölgeler bu fiyatın çok üzerinde olabilir. Örneğin, 205 TL'lik fiyatla Türkiye, Big Mac pahalı ülkeler sıralamasında 8. sırada yer alıyor, 265 TL baz alındığında ise İsviçre'nin ardından ikinci sırada. Kara'nın bu gözlemleri, döviz ve enflasyon etkilerinin günlük hayat üzerindeki doğrudan etkilerini gözler önüne seriyor.
Big Mac Endeksi Nedir?
1986 yılında The Economist'in muhabiri Pam Woodall tarafından geliştirilen Big Mac Endeksi, ülkelerin ekonomik durumlarını karşılaştırmak için basit ve etkili bir yol sunar. Bu endeks, McDonald's'ın Big Mac isimli hamburgerinin fiyatları üzerinden ekonomik kıyaslamalar yapar. Endeks, para birimlerinin dolar karşısındaki değerini ve satın alma gücünü, Big Mac fiyatları üzerinden kolayca değerlendirmenizi sağlar. Bu anlaşılması kolay endeks, ülkelerin ekonomik gücünü ve para birimlerinin değerini gözlemlemek için sıklıkla tercih edilen bir araçtır.